Werken aan een Klimaatbestendige regio Utrecht in 2050
Overheden bereiden zich voor op klimaatverandering
Het klimaat verandert: hogere temperaturen, een sneller stijgende zeespiegel, nattere winters, heftigere buien en kans op drogere zomers. Daar moeten we volgens het KNMI in de toekomst in de regio Utrecht rekening mee houden. Klimaatverandering is nu ook al zichtbaar, vooral als het gaat om wateroverlast door grote regenbuien en langdurige droogte.
Deltaplan en Bestuursakkoord
Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie: in 2018 is het eerste Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie opgesteld. Het is een nationaal plan van gemeenten, waterschappen, provincies en het rijk. In dit Deltaplan staan 7 ambities voor een klimaatbestendige inrichting genoemd (zie afbeelding onder). Een daarvan is de afspraak dat de regio’s een klimaatstresstest gaan opstellen. De overheden in de regio Utrecht hebben dit in 2018 uitgevoerd.
Bestuursakkoord Klimaatadaptatie: alle overheden maken de komende jaren in totaal 600 miljoen euro beschikbaar om Nederland weerbaarder te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering. De koepels van gemeenten, waterschappen, provincies en ministerie tekenden daarvoor in 2018 het Bestuursakkoord Klimaatadaptatie. De overheden in Utrecht zullen via de werkregio van het Deltaprogramma hier aan gaan werken. In 2019 hebben we van de minister rijkssteun toegezegd gekregen voor pilotprojecten en procesondersteuning regionale samenwerking.
Deltaprogramma 2020: op Prinsjesdag is het Deltaprogramma 2020 aangeboden aan de Tweede Kamer, met daarin acties op het gebied van waterveiligheid, waterbeschikbaarheid en ruimtelijke adaptatie. De activiteiten van de regio Utrecht staan prachtig benoemd.
Klik voor een vergroting
Wat is ruimtelijke adaptatie?
We moeten met z'n allen de regio Utrecht zodanig (gaan) inrichten dat we de gevolgen van het veranderende klimaat het hoofd kunnen bieden. Het gaat dan om voorkomen van problemen bij wateroverlast, extreme droogte, hitte en overstromingen. Deze opgaven moeten regionaal en lokaal worden opgepakt, zoals verwoord in de Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie:
- De bebouwde omgeving van de regio Utrecht is ook in 2050 nog aantrekkelijk om te leven, omdat de bebouwde omgeving bestand is tegen wateroverlast door heviger neerslag, tegen langduriger droogte en tegen hogere temperaturen.
- Uiterlijk in 2020 worden alle ruimtelijke ingrepen integraal getoetst op hun klimaatbestendigheid.
Elders op deze site vindt u meer uitleg over Ruimtelijke Adaptatie.
Netwerk Water & Klimaat
Veertien Utrechtse gemeenten, de provincie Utrecht, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en de Veiligheidsregio Utrecht hebben hun handen ineen geslagen en werken samen aan oplossingen, zodat de regio ook in 2050 nog aantrekkelijk is om in te leven.
Publicaties
- KNMI magazine over feiten en cijfers klimaatverandering in onze regio: Piekbuien in 2014, 2016 en 2018 en langdurige droogte in 2018 laten zien dat het klimaat veel impact heeft op ons leven. Het KNMI heeft voor het waterschap, de provincie en gemeenten de klimaatverandering in de regio Utrecht onderzocht. Feiten en cijfers rond dit onderwerp zijn bijeengebracht in een rapport dat is opgemaakt als een online magazine.
- Klimaatstresstesten (pdf, 886 kB) (pdf, 886 kB): in alle gemeenten van het beheergebied van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden zijn in 2018 klimaatstresstesten uitgevoerd. Een klimaatstresstest geeft een eerste antwoord op de vraag wat de gevolgen zijn van klimaatverandering: waar ontstaan knelpunten bij overstromingen, hevige neerslag en wat gebeurd er bij lange perioden van droogte of hitte. Deze klimaatstresstest is een zogenaamde light-versie: Bedoeld voor bewustwording bij overheden en samen het gesprek op gang brengen met anderen. De resultaten geven geen ultiem antwoord op wat er moet gebeuren. De volgende stap is om met de resultaten een risicodialoog te voeren met de maatschappij over de herkenbaarheid van de beelden en de knelpunten die worden verwacht. De kaarten zijn te vinden in het Klimaatportaal van de provincie Utrecht. Iedere gemeente heeft een eigen rapport en de data gekregen van de klimaatstresstest. Deze zijn bij de gemeenten op te vragen.
Klik op afbeelding om naar magazine te gaan
Voorbeelden van klimaatbestendige projecten
Er wordt door de deelnemers van het netwerk ook nu al gewerkt aan klimaatbestendige projecten.
Watervriendelijke tuinen
Iedereen kan meehelpen om vaker voorkomende plotselinge wateroverlast op te vangen. Zo zijn er allerlei tips en trucs om de tuin watervriendelijk(er) te maken. Het waterschap werkt samen met gemeenten en verschillende tuincentra om deze tips onder de aandacht te brengen.
