Wat als de extreme neerslag van Limburg in het gebied van de Stichtse Rijnlanden valt?
Afgelopen zomer viel een uitzonderlijke hoeveelheid neerslag in Limburg en delen van België en Duitsland. In ons land was er flinke wateroverlast en veel schade, in onze buurlanden vielen zelfs slachtoffers. Als Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden bereiden we ons proactief voor op de uitdagingen van de toekomst. Daarom hebben we laten onderzoeken wat het extreme weer van afgelopen zomer zou betekenen voor ons beheergebied. Conclusie: bij deze neerslag had ook bij ons veel wateroverlast en schade opgetreden.
Gebiedsspecifiek onderzoek
In opdracht van het waterschap hebben HydroLogic en Weather Impact onderzocht wat het extreme weer van Limburg hier voor gevolgen zou hebben. Uitgangspunt is dat het dus tegelijkertijd in ons hele gebied zo hard en lang regent als afgelopen zomer in het zuiden van het land. De effecten zijn met een geavanceerd hydrologisch model omgevormd tot een overstromingskaart. Daarbij is nauw samengewerkt met interne collega’s van het waterschap.
In het hele gebied wateroverlast
Uit de analyse komt naar voren dat bij zulk extreem weer als in Limburg afgelopen zomer, in het hele beheergebied wateroverlast zal optreden. Aan de oostkant, bij de Utrechtse Heuvelrug, stroomt het water snel door de sloten en beken en blijft op veel plaatsen het water op maaiveld staan. Het westelijk gebied van De Stichtse Rijnlanden loopt aanzienlijk onder water, al zijn daar de waterdiepten minder hoog. Het stedelijk middengebied (Utrecht, Nieuwegein, Houten) ligt over het algemeen wat hoger, maar lokaal vindt hier ook flinke wateroverlast plaats. Goed om te beseffen is dat deze analyse gaat over directe overlast door neerslag. Hierbij is nog niet meegenomen wat eventuele problemen met de riolering, stuwen of gemalen zouden betekenen.
Wat betekent dit in de praktijk?
Mochten we te maken krijgen met dergelijk extreem weer in de regio Utrecht zoals afgelopen zomer in Limburg, dan is wateroverlast niet te voorkomen. Als waterschap werken we hard aan het toekomstbestendig maken van ons watersysteem. Door meer ruimte te creëren voor overtollig water, door teveel water snel en efficiënt te kunnen afvoeren en door meer water in de bodem te kunnen infiltreren. Tegelijkertijd kunnen we niet alles oplossen in ons watersysteem. Daarom is goede samenwerking met mede-overheden cruciaal. Water en bodem moeten leidende principes worden in de ruimtelijke ordening om de schade te beperken. En als een situatie als deze zich voordoet willen we samen met de gemeente en veiligheidsregio onze inwoners informeren over de mogelijkheden om schade aan huis en goederen zoveel mogelijk te reduceren.
Samen de schade zoveel mogelijk beperken
De oproep vanuit het waterschap is: geen schop meer in de grond zolang het plan niet klimaatadaptief is. Dit geldt voor zowel natte als droge tijden. Denk bij woningbouw bijvoorbeeld goed na over de locatie waar je bouwt. Doe dat alleen op plaatsen die bodemdalings- of klimaatbestendig zijn. Geef blauw en groen voldoende ruimte en denk na over alternatieve vormen van bouwen: bijvoorbeeld woningen op palen of drijvend wonen. Daarmee bereiden we ons gezamenlijk zo goed mogelijk voor op extreme omstandigheden en kunnen we schade door wateroverlast zoveel mogelijk beperken. En zelf kunt u ook wat doen, bijvoorbeeld door voor meer groen in de tuin te zorgen. Daarmee kan er meer water de grond in.
Wat als de extreme neerslag van Limburg in het gebied van de Stichtse Rijnlanden valt?
De 'waterbom' die afgelopen zomer in Limburg viel (175 mm in twee dagen) geprojecteerd op het gebied van De Stichtse Rijnlanden (waterhoogte in meters)
Klimaatverandering in de praktijk: wat doen we en wat kun jij doen?
Onze woonomgeving is gevoelig voor de gevolgen van klimaatverandering. Zeker in de stedelijke gebieden vraagt dat om een andere aanpak. Wat doet het waterschap en wat kun je zelf doen?