Waterschappen vragen aandacht voor aanvullen grondwater op Utrechtse Heuvelrug

Gepubliceerd op 5 april 2023

Afgelopen vrijdag 31 maart ondertekenden acht overheden in het Nationaal Militair Museum een verklaring om rekening te houden met elkaars opgaven bij de ontwikkeling van het gebied tussen Amersfoort, Soest, Leusden en Zeist. Defensie wil in de regio Soesterberg logistieke eenheden en kazernes samenbrengen. Dit biedt kansen om problemen met grondwater in het gebied aan te pakken.

Grondwatervoorraad moet omhoog

Namens de twee waterschappen in het gebied waren Els Otterman (Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden) en Frans ter Maten (waterschap Vallei en Veluwe) aanwezig. In haar presentatie ging Els Otterman in op grondwater in het gebied: ‘Op dit moment wordt er veel grondwater uit de Utrechtse Heuvelrug onttrokken voor drinkwater en voeren we veel water af op de flanken. Tegelijkertijd infiltreert er te weinig water in de bodem. Alleen door samen te werken kunnen we de grondwatervoorraad onder de Utrechtse Heuvelrug weer aanvullen. Zo maken we het gebied toekomstbestendig en stellen we de drinkwatervoorraad veilig’. Ze toonde in haar presentatie vier sheets die laten zien waar de problemen spelen, en waar kansen liggen.

Plannen van Defensie bieden kansen

Defensie wil in de regio Soesterberg logistieke eenheden, die nu zijn gehuisvest in sterk verouderd vastgoed, en kazernes samenbrengen. Zo verkleint Defensie haar logistieke footprint en kunnen de verschillende onderdelen straks sneller worden voorzien van goederen. Het is een van de projecten in het kader van het Strategisch Vastgoedplan van Defensie. Daar moet gebruik en inrichting van de ruimte in evenwicht blijven. In de verklaring staat dat alle partijen rekening houden met elkaars opgaven. Denk aan woningbouw, kazernes en oefengebieden, werkgelegenheid, natuur, bereikbaarheid, energietransitie en recreatie.

Schaarse ruimte

De ruimte in dit kwetsbare gebied is schaars. Samenwerking en rekening houden met elkaars plannen en belangen is essentieel om deze complexe puzzel te leggen’ zegt staatssecretaris Christophe van der Maat. “Bij het creëren van deze logistieke hub in Soesterberg richten we kazernes anders in en stoot Defensie grond op de Utrechtse Heuvelrug af. Dit kan interessant zijn voor onze partners in de regio voor het realiseren van andere maatschappelijke opgaven.” De verklaring is een vervolg op de green & social deal Amersfoort, Leusden en Soest uit 2021. Daarin zocht Defensie ook aansluiting met de omgeving met als doel de duurzaamheid in de regio te versterken. Het streven is dat er eind dit jaar een plan op hoofdlijnen ligt hoe om te gaan met het gebied op de Utrechtse Heuvelrug. Dit wordt dan vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst.

Klimaatbestendig inrichten

Voor het aanvullen van de grondwatervoorraad onder de Utrechtse Heuvelrug is het cruciaal dat we al het regenwater wat valt laten infiltreren in de bodem. Het is dus slim om daar bij het ontwikkelen van plannen al rekening mee te houden. Op de flanken van de heuvelrug, bijvoorbeeld in het Langbroekerweteringgebied, houden we met kleinschalige maatregelen, zoals stuwen, steeds meer water vast. Maar het is nog niet genoeg. En ondertussen neemt het gebruik van drinkwater nog steeds toe. ‘Er is dus nog veel werk aan de winkel’ zo besluit hoogheemraad Els Otterman.

Blauwe agenda

De waterschappen Vallei en Veluwe en Stichtse Rijnlanden, drinkwaterleidingbedrijf Vitens, provincie Utrecht, gemeente Utrechtse Heuvelrug en Nationaal Park Heuvelrug werken al langere tijd samen aan de grondwaterproblemen in het samenwerkingsverband Blauwe Agenda. Kijk voor meer informatie op Blauwe Agenda Utrechtse Heuvelrug - Vallei en Veluwe (vallei-veluwe.nl)


Opgaven Heuvelrug

Eén van de vier sheets uit de presentatie van Els Otterman: de wateropgaven op de Utrechtse Heuvelrug.

Download de andere sheets: