Overstromingsoefening Randstad: een scenario waarvan je hoopt dat het nooit werkelijkheid wordt
De waterschappen en Rijkswaterstaat zorgen voor een goede bescherming van Nederland tegen overstromingen. Maar een dijkdoorbraak is nooit helemaal te voorkomen…. Als de Lekdijk doorbreekt, overstroomt een groot deel van Utrecht en de Randstad: een nationale ramp, noemde dijkgraaf Jeroen Haan het. Goed om zo’n scenario te oefenen! Dat deden we vorige week op 24 en 25 mei, samen met maar liefst vijf waterschappen, Rijkswaterstaat, zeven veiligheidsregio’s en Defensie. In het scenario van de oefening was sprake van hogere waterstanden dan in 1995 (toen een deel van het Rivierengebied werd geëvacueerd) en verschillende ernstige schades aan de Lekdijk, onder andere door een bever.
Als de Lekdijk bij zulke extreem hoge waterstanden doorbreekt, dan stroomt er zo veel water met zo’n kracht en snelheid de Randstad in, dat de gevolgen catastrofaal zijn. De SCOR (Samenwerking Crisisbeheersing Overstromingen Randstad) heeft tot doel om het aantal slachtoffers en de schade bij een overstroming van de Randstad als gevolg van een eventuele overstroming van de Randstad zo veel mogelijk te beperken.
Hoe verliep de oefening?
Op woensdag 24 mei had ons waterschap alle operationeel leiders van de waterschappen in de Randstad op bezoek voor een bovenregionale crisisvergadering. In deze vergadering bogen zij zich over de vraag of ze de stabiliteit van de dijken nog konden garanderen, of er mogelijkheden zijn om de druk op de Lekdijk te verminderen en hoe schaarse middelen verdeeld konden worden over de waterschappen.
Op donderdag 25 mei kwamen de dijkgraven van de SCOR-waterschappen op bezoek, zij stonden voor dezelfde dilemma’s als de operationeel leiders. De input vanuit het bestuurlijk overleg tussen de dijkgraven ging mee naar het interregionale beleidsteam bij de Veiligheidsregio Utrecht. In dit team ging het voornamelijk over de vraag: gaan we (delen van) het bedreigde gebied preventief evacueren?
Leerpunten
De oefening wordt door SCOR zorgvuldig geëvalueerd. Maar een paar conclusies kunnen we op voorhand al trekken. Oefenen is nuttig! Het gebeurt niet vaak dat er op dit bovenregionale niveau geoefend wordt. Dat moet vaker, maar wel met de juiste bestuurlijke dilemma’s op de juiste plek. De uitkomsten van deze oefening worden gebruikt om te kijken welke plek dit is.
