Bestrijding exotische waterplanten Rondeel en oostelijke woonwijken Houten

Gezamenlijk persbericht

De vijvers en sloten op het bedrijventerrein Rondeel en in aangrenzende oostelijke woonwijken in Houten hebben veel last van een exotische waterplant met de naam ongelijkbladig vederkruid. Deze plant groeit enorm snel, is slecht voor de biodiversiteit in het water en kan de aan- en afvoer van water ernstig belemmeren. Daarnaast hebben bedrijven en de visvereniging aangedrongen op de bestrijding van de woekerplant. De gemeente Houten gaat samen met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden binnenkort starten met het verwijderen van deze waterplanten.

Exoot leidt tot problemen

Ongelijkbladig vederkruid zorgt voor diverse problemen. Doordat de plant sterk woekert, verdringt hij vrijwel alle overige begroeiing die hier van nature voorkomt. De grote hoeveelheid planten leidt tot vooral 's nachts en in de vroege ochtend tot een gebrek aan zuurstof in het water. Planten maken overdag zuurstof, maar 's nachts hebben ze juist zuurstof nodig en dat halen ze uit het water. Dit heeft negatieve gevolgen voor vissen en andere waterdieren die ook zuurstof nodig hebben. Ook zorgen de planten op termijn voor wateroverlast, omdat het water niet snel genoeg afgevoerd kan worden. De waterplanten verstoppen duikers, stuwen en gemalen en bemoeilijken op die manier de waterafvoer.

Innovatieve bestrijding en monitoring

Uit landelijk onderzoek blijkt dat maaien van woekerende exotische waterplanten vaak niet helpt en het probleem hierdoor vaak zelfs verergert. Het Amsterdamse waterschap Waternet heeft samen met een aantal marktpartijen een machine ontwikkeld; de hydroventuri een soort baggerboot met een onderwater sproeikop die de planten met wortel en al uit de bodem spoelt. Doordat er veel zuurstof in de planten aanwezig is, komen deze bovendrijven en kunnen dan eenvoudig bij elkaar worden gedreven en uit het water worden verwijderd. Hier worden zeer goede resultaten mee geboekt. De methode zorgt wel voor het omwoelen van de bodem. Dit kan plaatselijk (de werksnelheid van de hydroventuri is beperkt waardoor nooit grote oppervlakten tegelijk worden aangepakt) en tijdelijk leiden tot lage zuurstofgehalten in het water. Met name tijdens warm weer kan dit optreden. Vandaar dat de aannemer tijdens de uitvoering, naast andere waterkwaliteitsaspecten, het zuurstofgehalte goed in de gaten houdt. De werkzaamheden worden tijdelijk even gestaakt op het moment dat er te weinig zuurstof aanwezig is en met de sproeikop van de hydroventuri wordt zuurstof in het water geblazen. Als het zuurstofgehalte weer acceptabel is, worden de werkzaamheden hervat.

Meten visstand

Ook Sportvisserij Nederland  volgt de bestrijding van het ongelijkbladig vederkruid in Houten op de voet. Voor de visstand en de sportvisserij kan een extreme plantengroei negatieve gevolgen hebben. Door zuurstof schommelingen komen veel vissoorten in de problemen. Daarnaast heeft een dicht plantendek negatieve gevolgen voor de bevisbaarheid van het water. Sportvisserij Nederland wil meer informatie verzamelen over de effecten van ongelijkbladig vederkruid en de verwijderingsmethode met de hydroventuri op de visstand. Daarom zullen zij de visstand voor en na de ingreep en de hergroei van waterplanten gaan volgen.

Gezamenlijke aanpak

Het waterschap en de gemeente voeren dit project samen uit. De planten zitten weliswaar in het watersysteem van de gemeente, vanuit kwaliteitsoogpunt en de omstandigheid dat de exoot zich zo snel vermeerdert en uit kan zaaien naar het hoofdwatersysteem van het waterschap, is er een duidelijk gezamenlijk belang. Ook de kosten worden verdeeld.

Exoot komt uit vijvers

Het ongelijkbladig vederkruid is geen inheemse waterplant, wat betekent dat hij hier niet van nature in het oppervlaktewater voorkomt. Het plantje is te koop bij tuincentra en is door inwoners (vaak onbewust van de gevaren hiervan) uitgezet in sloten. Om ervoor te zorgen dat de bestrijding niet voor niets is, vragen wij alle vijverbezitters om het overschot aan exotische waterplanten zoals het ongelijkbladig vederkruid, niet in sloten te gooien, maar in de groene container.

Uitvoering van het werk

De aannemer start medio juli met het verwijderen van de waterplanten op bedrijventerrein Rondeel. De werkzaamheden daar duren naar verwachting ongeveer 8 weken. De gemeente en het waterschap trekken er in totaal 5 jaar voor uit om alle exotische waterplanten in de sloten en vijvers van het Rondeel maar ook de oostelijke woonwijken in Houten te verwijderen. De overlast van de werkzaamheden voor omliggende bedrijven en bewoners is zeer gering; de werkzaamheden vinden plaats vanaf een boot in het water. De planten zullen op de kant worden gezet om te ontwateren. Het restmateriaal wordt vervolgens afgevoerd.

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Dennis van de Waardt van het waterschap, telefoonnummer (030) 63 458 20 of Henry Blitterswijk van de gemeente Houten via telefoonnummer (030)63 92 611.