Meest gestelde vragen over de verhoogde concentraties legionellabacterie op rioolwaterzuivering Houten
Uit de eerste analyseresultaten bleek dat zowel het gezuiverde water (ons effluent) als het water van de beluchtingstank verhoogde concentraties legionellabacterie bevatte. Het waterschap neemt sinds die tijd een aantal keren per week monsters om de hoeveelheid legionella op de RWZI in Houten te monitoren. Na de eerste monsters is er nog een keer legionella geconstateerd in het influent (het ongezuiverde rioolwater) en in het effluent (het gezuiverde rioolwater). In de beluchtingstanks, waar het water in beweging wordt gebracht en waar het risico op verneveling het grootste is, is sinds 19 oktober 2022 de legionellabacterie niet meer aantoonbaar aanwezig.
De GGD Utrecht heeft ons benaderd vanwege een brononderzoek.
De legionellabacterie komt van nature voor in grond en in water (Bron: www.rivm.nl/legionella). De concentratie legionellabacterie is in juni gemeten en deze was toen normaal.
Dat is nog onduidelijk. De GGD doet brononderzoek. Het is bekend dat de legionellabacterie groeit in water met een temperatuur tussen de 20 en 50 graden Celsius. De temperatuur van het water in de 16 rioolwaterzuiveringen van De Stichtse Rijnlanden blijft tijdens het gehele zuiveringsproces onder de 20 graden. Dat komt omdat de rioolwaterzuivering Houten geen gebruik maakt van warme deelstroomzuivering. Afvalwaterzuiveringen die gebruik maken van warme deelstroomzuivering lopen extra risico op legionella.
We hebben een gespecialiseerd bureau ingeschakeld: Hydroscope. Dat bureau helpt ons om doeltreffende maatregelen te nemen. Ondertussen monitoren we door zelf tweemaal per week watermonsters te nemen, zodat we kunnen zien of de concentraties in onze zuivering af- of toenemen. Ook zijn op woensdag 26 oktober lucht- en aerosolenmonsters genomen, om te kunnen bepalen in hoeverre de legionellabacteriën zich verspreiden vanuit de verschillende waterbassins op het terrein van de rioolwaterzuivering.
Ook hebben we direct maatregelen getroffen om de gezondheid van medewerkers op het terrein van de rioolwaterzuivering Houten te beschermen. Sindsdien is het dragen van een FFP3-masker op het gehele terrein van de rioolwaterzuivering Houten verplicht. Alleen noodzakelijk bezoek aan het terrein is nog mogelijk.
Sinds 3 november nemen we ook watermonsters van de zes verschillende deelstromen die binnenkomen op de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Zo kunnen we beter traceren waar uit Houten een eventuele verhoogde concentratie legionellabacteriën vandaan komt.
Daarvoor hebben we advies gevraagd van een gespecialiseerd bureau, Hydroscope. Dat bureau helpt ons om doeltreffende maatregelen te nemen. Ondertussen houden we de vinger aan de pols door watermonsters te nemen, zodat we kunnen zien of de concentraties in onze zuivering af- of toenemen.
Daarnaast onderzoeken we onder meer de mogelijkheden voor een semi-permanente afdekking van (een deel van) de beluchtingstanks. Daar wordt het water in beweging gebracht, waardoor er op die locaties de meeste kans is op verneveling van water. En dus van verspreiding van de legionellabacterie.
Er wordt op dit moment onderzoek gedaan naar de rol van onze zuivering als mogelijke bron. Over de mogelijke gevolgen voor de gezondheid verwijzen we u naar de GGD en het RIVM.
Dit heeft geen gevolgen. Het drinkwater voor inwoners van Houten komt niet uit de rioolwaterzuiveringsinstallatie Houten. Hier wordt rioolwater gezuiverd tot het zo schoon is dat het geloosd kan worden op het Amsterdam-Rijnkanaal.
Het water gaat naar het Amsterdam-Rijnkanaal. We hebben Rijkswaterstaat (waterkwaliteitsbeheerder van het Amsterdam-Rijnkanaal) en Waternet (innamepunt drinkwater Lekkanaal) geïnformeerd.
De installatie in Houten zuivert het water van 64000 inwoners en bedrijven in de gemeente Houten. Als we de aanvoer van water naar deze installatie blokkeren, dan komt het vieze, ongezuiverde afvalwater terecht in de sloten en kanalen (het oppervlaktewater).
Vervoeren met tankwagens naar een andere zuivering is ook geen optie, daarvoor is de hoeveelheid water te groot. Elke dag verwerkt en ontvangt onze rioolwaterzuivering 13.000 m3 rioolwater; als het regent is dit driemaal zo veel.
Waarschijnlijk niet, maar we kunnen dat niet helemaal uitsluiten. Van de dertien watermonsters die tussen 19 en 31 oktober op vijf verschillende dagen zijn genomen, bevatten er elf geen aantoonbare hoeveelheid legionellabacteriën. Alleen in het effluent (het gezuiverde water) zijn nog legionellabacteriën gevonden. Deze monsters zijn afkomstig uit de nabezinktanks, waar het water niet in beroering is en dus geen verneveling plaatsvindt. Ook de lucht- en aerosolenmonsters bevatten geen aantoonbare concentraties legionella.
Adviesbureau Hydroscope vertelt ons dat de concentraties legionellabacteriën op afvalwater- en rioolwaterzuiveringen sterk kunnen fluctueren. Ook zijn de resultaten van de metingen pas na zeven tot tien dagen bekend, omdat ze in het laboratorium op kweek moeten worden gezet.