Rijk stopt met het Nationaal Programma Landelijk Gebied

Gepubliceerd op 19 september 2024

Vorige week kwam in het nieuws dat het kabinet stopt met het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Provincies hoeven van het nieuwe kabinet niet meer verder met de huidige programma's om de natuur te herstellen en het stikstofprobleem aan te pakken. Dit nadat het kabinet ook al het budget voor het programma schrapte. De provincie Utrecht zegt in een reactie op haar website door te willen gaan met de doelen uit het Utrechts Programma Landelijk gebied. De Unie van Waterschappen reageert op haar website dat de waterschappen zich blijven inzetten om met een gebiedsgerichte aanpak de doelen voor onder andere de waterkwaliteit te halen.

Provincie Utrecht wil door met het Utrechts Programma Landelijk Gebied

De provincie hecht grote waarde aan de gebiedsprocessen. In deze processen zit veel energie van de provincie en de gebiedspartners om de natuur te herstellen, de water- en bodemkwaliteit te verbeteren en het toekomstig landelijk gebied vorm te geven. De Rijksmiddelen voor de maatregelenpakketten (249,5 miljoen euro) bieden de mogelijkheid om daar belangrijke (vervolg)stappen in te zetten. Daarvoor is de blijvende steun van het Rijk nodig.

De provincie Utrecht gaat dan ook door met het, in goed overleg, realiseren van de doelen uit het Utrechts Programma Landelijk Gebied (UPLG). De provincie wil mensen niet langer in onzekerheid laten en wil werken aan perspectief. Met name omdat er nog geen enkel zicht is op een haalbare alternatieve aanpak voor het herstel van natuur, het legaliseren van PAS-melders en het verkrijgen van stikstofruimte voor woningbouw en infrastructuur.

HDSR wil door met de uitvoering van gebiedsplannen

De afgelopen twee jaar heeft HDSR intensief samengewerkt met provincies en andere (water)partners aan de totstandkoming van het UPLG en Zuid-Hollands Programma Landelijk Gebied (ZH-PLG). Het is goed nieuws dat de provincie Utrecht in haar reactie op de kabinetsplannen zegt door te gaan met het realiseren van de doelen uit het UPLG.

Ook HDSR gaat samen met de andere partijen door met de voorbereiding voor de uitvoering van gebiedsplannen om onze doelen voor gezond water en een toekomstbestendig watersysteem te realiseren. Uiteraard houden we daarbij rekening met het veranderende rijksbeleid. Dit doen we met onze inbreng in gebiedsagenda’s. We rekenen erop dat er snel duidelijkheid komt over de inhoudelijke en financiële kaders. Daarin zijn we blij dat de provincie Utrecht de nu beschikbare middelen in wil zetten in de gebiedsagenda’s. Samen starten we in de gebieden met concrete pilots en projecten.

De waterschappen verwachten van het kabinet op korte termijn een concreet, alternatief plan dat het tempo erin houdt, het draagvlak vergroot en de doelen aantoonbaar realiseert.

Toelichting doelen NPLG

Het doel van het NPLG is het halen van de (Europese) doelen voor natuur, stikstof, waterkwaliteit en klimaat. Om deze doelen te bereiken is ingezet op het toekomstbestendig maken van het landelijk gebied voor met name inwoners, ondernemers, landbouw en natuur. Voor de waterschappen is daarbinnen het verbeteren van de waterkwaliteit, zoals onder andere vastgelegd in de Kaderrichtlijn Water (KRW), de belangrijkste opgave. Ook is binnen het NPLG veel aandacht voor de verdeling van zoetwater tijdens droogteperioden en ruimte voor water om wateroverlast te voorkomen. De gebiedsgerichte samenwerking tussen overheden, bedrijven, inwoners en maatschappelijke organisaties zorgt voor een samenhangende aanpak, waardoor ook maatwerk mogelijk is.

Met het verdwijnen van het NPLG gaat de opgave voor schoon en voldoende water niet weg. De waterschappen zijn dan ook benieuwd naar de plannen van het nieuwe kabinet. Waterschappen gaan intussen door met hun werkzaamheden, want er zijn in de gebiedsprocessen verwachtingen gewekt en er is geen tijd te verliezen. Zo moeten de doelen voor de KRW al in 2027 zijn gerealiseerd. Alle energie moet dan ook worden gestoken in de uitvoering.