Opgaven en gezamenlijke ambitie
Samen met de omgeving willen kijken we naar mogelijkheden om samen te werken. Dit noemen we meekoppelkansen (pdf, 218 kB). Daarnaast hebben we de ambitie om in onze uitvoeringsprojecten cultuurhistorie te behouden.
Maar we willen cultuurhistorie ook benutten en beleefbaar te maken (denk aan het jaagpad). Daarnaast willen we recreatieve routes stimuleren en bijdragen aan een ecologisch robuust netwerk.
Belangrijke ambities voor het waterschap
- De basis is op orde (veilige dijken/kaden, voldoende water aan- en afvoer en schoon en gezond water)
- Samen met gebiedspartners
- Aandacht voor duurzaamheid en klimaatbestendigheid
De gezamenlijke ambities van het waterschap, aanliggende gemeenten en de provincie voor de GHIJ zijn
- Rivierkarakter van de GHIJ benadrukken
- Stedelijk en landelijk gebied: verschil maken tussen zones met dynamiek (vooral in stedelijke kernen) en rustige zones (in het buitengebied);
- Aandacht voor biodiversiteit door een natuurlijke inrichting en natuurvriendelijke oevers;
- (Water)erfgoed behouden, benutten en beleefbaar maken waar dat kan;
- Daar waar mogelijk recreatieve routes stimuleren en recreatieve voorzieningen faciliteren.
Ruimtelijk Kwaliteitskader
De ambitie van het waterschap is de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel veiliger en mooier te maken.
- Maar wat is dan mooi?
- Wat zijn de kwaliteiten van het gebied bekeken vanuit de verschillende gebruikers?
- En hoe kan het waterschap bij zijn opgaven aan de dijken en oevers langs de GHIJ samenwerken aan een verbetering van die kwaliteiten?
Een ruimtelijk kwaliteitskader geeft hier handvatten en inspiratie voor. In projecten gebruikt het waterschap het ruimtelijk kwaliteitskader als input voor het beoordelingskader om alternatieven af te wegen.
Het Ruimtelijke Kwaliteitskader Gekanaliseerde Hollandsche IJssel (GHIJ) is in samenwerking met gemeenten, provincie en belangenorganisaties opgesteld.
Visie Beheer voor het gebied langs de GHIJ
Het waterschap is niet alleen beheerder van de waterkeringen, maar ook vaarwegbeheerder van de GHIJ en beheerder van het watersysteem. Omdat er de komende jaren diverse projecten langs de GHIJ plaatsvinden, heeft het waterschap in 2020 nagedacht wat haar visie is voor het gebied langs de GHIJ.
Met deze visie wil het waterschap graag - samen met haar partners en gebruikers in het gebied - werken aan een integrale en toekomst robuuste inrichting, waarbij de huidige waarden worden behouden en waar mogelijk versterkt.
Ambitiedocument
In het bestuurlijk platform GHIJ zijn het waterschap, de gemeenten Oudewater, Montfoort, IJsselstein, Nieuwegein en de gebiedscommissie Utrecht-west en de provincie Utrecht vertegenwoordigd. Op de agenda staan onderwerpen die de samenwerking tussen alle partijen betreffen. Zo zijn de (met name ruimtelijke) ontwikkelingen van de diverse organisaties onderwerp van gesprek. En ook de vraag op welke manier dit samenhangt met de werkzaamheden van het waterschap langs de GHIJ.
Concrete kansen
Het ambitiedocument vormt het uitgangspunt voor concrete kansen die het waterschap met belanghebbenden wil oppakken om tot win-win situaties te komen.
Beeldkwaliteit oevers aandacht geven
Aandacht voor de beeldkwaliteit van de inrichting langs de GHIJ met een verschil tussen het stedelijk gebied en het landelijk gebied draagt bij aan een hogere belevingswaarde van de GHIJ.
Samenwerking met de omgeving
In samenwerking met alle gemeenten langs de GHIJ en de provincie is een inspiratiefolder opgesteld. Deze folder is voor alle bewoners en ondernemers die aanpassingen willen doen aan hun oever, de inrichting en bebouwing op het erf en samen met hen de GHIJ veiliger en mooier willen maken.
Download de Inspiratiefolder (pdf, 934 kB)
Dynamiek in steden
In de steden is veel dynamiek; er vinden verschillende activiteiten plaats op een klein oppervlak, zoals: aanlegplaatsen, overnachtingsmogelijkheden, horeca en winkels langs het water. Bij voorkeur ligt er openbare ruimte langs het water met een hoge beeldkwaliteit (historisch, stedelijk of parkachtig). De beschoeiingen moeten op orde te zijn en er wordt ruimte geboden voor creatief en gebiedsspecifiek ondernemerschap.
Rust en ruimte in buitengebied
Daarentegen ligt in het buitengebied de nadruk op de beleving van rust, ruimte en de rivieren en veenweidelandschap door extensieve recreatie, zoals wandelen, fietsen en varen. Behoud van het jaagpad, met beplanting die bij het landschap past, is gewenst. Overhangend hout moet worden verwijderd en bijgehouden worden, omdat dit de doorvaarbaarheid in gevaar brengt.
Waterrecreatie / watertoerisme
De boot is het vervoermiddel bij uitstek om de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel met het aangrenzende IJssellandschap en de aanliggende kernen te ervaren. Er is een wens voor het beter faciliteren van vaarroutes met boothellingen, rustplaatsen, parkeerplaatsen, informatie, toiletten, enzovoorts.
Uitbreiding ligplaatsen
Ook zijn er wensen voor uitbreiding van 3x24 uur aanlegplaatsen in de kernen, zodat bezoekers vanaf het water de kernen kunnen bezoeken. Een werkgroep ligplaatsen, waarin een vertegenwoordiging van de gemeenten en de vaarwegbeheerder van het waterschap zitten, heeft in beeld gebracht wat, waar mogelijk is en gewenst is. Benadrukt wordt dat de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel een smalle rivier is met veel bochten. De nautische veiligheid is bepalend.
Geschiedenis van de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel
De Gekanaliseerde Hollandsche IJssel heeft een rijke geschiedenis. Heel vroeger was het een vrij stromende rivier en nog niet gekanaliseerd. Tot de kanalisatie van de rivier overstroomde dit gebied nog iedere winter als het peil in de Lek steeg door regen- en sneeuwval. Door het bouwen van dijken woonden de mensen veilig achter de dijk.
Zijtak van de Lek
Van oorsprong is de Hollandsche IJssel een zijtak van de rivier de Lek. Maar in 1285 besloot een Graaf dat de Hollandsche IJssel afgedamd moest worden van de Lek. Halverwege in de 19e eeuw (1862) is de Hollandsche IJssel helemaal gekanaliseerd door de aanleg van de Waaiersluis bij Gouda.
Naamswijziging
Toen heeft de rivier ook de naam Gekanaliseerde Hollandsche IJssel gekregen. De rivier heet van Gouda tot Nieuwekerk a/d IJssel nog steeds alleen Hollandsche IJssel. Plannen om dit deel van de rivier ook te kanaliseren, zijn nooit van de grond gekomen.
Recreatief gebruik verbeteren (routestructuren)
Het jaagpad is een uniek cultuurhistorisch element langs de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel en biedt mogelijkheden voor wandelen en struinen langs de rivier. Het dient dan ook zo goed mogelijk behouden te blijven en geïntegreerd te worden in wandelrondes vanuit kernen en verbindingsroutes tussen kernen.
Betere aansluiting
Grote gedeelten van de oevers van Nieuwegein tot Gouda zijn openbaar toegankelijk, maar sommige delen niet. Als er nieuwe ontwikkelingen of projecten gaan spelen en er dient zich een kans voor om ontbrekende delen jaagpad her in te richten, dan wordt dat besproken met de betrokkenen. Dan worden ook direct afspraken gemaakt over beheer, onderhoud en kosten. Daarnaast is de wens om recreatieve fiets- en wandelroutes langs de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel waar mogelijk te stimuleren en recreatieve voorzieningen te faciliteren. Met een optimale aansluiting op voorzieningen voor dagrecreatie (zoals route-informatie, parkeergelegenheden, rustpunten, sanitaire voorzieningen) en verblijfsrecreatie (zoals hotels, B&B's en campings) en toeristische overstappunten (TOP).
Kernkwaliteiten
De kaart laat zien welke kernkwaliteiten de rivier heeft. Het uiterlijk van de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel wordt bepaald door de waterstaatkundige geschiedenis. Dat is ons watererfgoed. Het laat zien hoe de Gekanaliseerde Hollandsche IJssel functioneel is gebruikt en zich heeft ontwikkeld in de afgelopen eeuwen. Deze geschiedenis mag gezien en verteld worden.
