"Het is leuk om je in je eigen leefomgeving te verdiepen!"
In gezond slootwater bruist het van het leven. Er komen verschillende soorten waterplanten en dieren in voor en langs de oevers zijn bloemrijke planten te vinden. Een goede waterkwaliteit levert gezonde en diverse natuur op. Daarom controleren we de waterkwaliteit regelmatig. Dan doen we op vaste plekken in ons gebied. Extra reden om de waterkwaliteit goed te controleren, is de Kaderrichtlijn Water (KRW). Dit is de Europese wetgeving die voorschrijft dat ‘ons’ water in 2027 aan bepaalde normen moet voldoen. Bij het meten van de waterkwaliteit werken we ook samen met bewoners, boeren en studenten. Collega Jannet Kamminga vertelt er meer over.
Kun je vertellen over samen met anderen de waterkwaliteit meten?
“Samen met de gemeenten in ons gebied doen we iedere drie jaar metingen om de ecologische waterkwaliteit in ons gebied in kaart te brengen. Daarvoor hebben we 400 vaste plekken waar we die metingen uitvoeren (ecoscan). Dat klinkt veel, maar ons gebied bevat ongeveer 10.000 kilometer aan sloten en andere watergangen. Het is niet te doen om in al dat water metingen te verrichten en dus roepen we de hulp in van burgers, boeren en studenten van de Universiteit Utrecht. Zo krijgen we een nog beter beeld van de waterkwaliteit. Het helpt ons ook om een beeld te krijgen van maatregelen die we eerder hebben uitgevoerd om de waterkwaliteit te verbeteren: in hoeverre hebben die effect gehad?”
Hoe werkt samen meten precies?
“Op onze website kunnen mensen zien hoe ze voor een waterlocatie in de buurt de kwaliteit kunnen meten en wat ze nodig hebben om dat te doen. Het is heel eenvoudig en iedereen kan meedoen.”
Waar moet je op letten bij zo’n meting?
“Je meet onder meer de helderheid van het water en onderzoekt het leven in en om het water: hoeveel soorten waterplanten zie je, wat voor begroeiing zie je op de oever en welke (water)diertjes kom je tegen? Denk bijvoorbeeld aan vissen en libellen. Zie je veel kroos, dan is dat een indicatie dat de waterkwaliteit minder goed is en er weinig leven in het water is. Kroos houdt zonlicht tegen, waardoor er minder waterplanten groeien en er minder zuurstof in het water zit”.
Wat doe je met die meetgegevens?
“Die kun je doorgeven via onze website. Op een speciale kaart van ons gebied wordt jouw locatie toegevoegd met de gegevens die je hebt ingevoerd. Je ziet meteen hoe jouw locatie scoort: zeer goed (blauw), goed (groen), redelijk (geel) of rood (slecht).”
Hoe is er in 2023 gemeten?
"Honderdvijftig studenten van de universiteit hebben op de Utrechtse Heuvelrug de waterkwaliteit onderzocht op een aantal landgoederen. Van boeren hebben we vijftien metingen ontvangen en in acht gemeenten zijn inwoners actief geweest met metingen. Vooral in Woerden zagen we weel betrokkenheid: daar zijn de meeste metingen verricht: 51. In totaal zijn er 86 metingen gedaan. Dat is misschien bescheiden, maar draagt wel bij aan het beeld van de waterkwaliteit."
Hoe was de waterkwaliteit in 2023 gemiddeld en hoe verschilt dan ten opzichte van 2022?
"5% van de locaties scoorde niet goed (rood), 21% scoorde wel goed (groen) en de rest zat daartussen. Het beeld is daarmee niet heel anders dan het jaar ervoor, hoewel er in 2022 wel gedeeltelijk op andere locaties is gemeten."
Kunnen mensen nog steeds meedoen met dit project?
“Zeker! Als je het leuk vindt om onder water te kijken, kies dan vooral een mooie sloot of vijver in jouw buurt om ‘door te meten’. Ga naar de pagina 'Meet de waterkwaliteit in je buurt' om te kijken wat je daarvoor nodig hebt. Het is hartstikke leuk om je wat meer in je eigen leefomgeving te verdiepen!"
