Afvalwater
Afvalwater dat via toiletten, douche en gootsteen het riool in gaat, komt uiteindelijk bij één van onze rioolwaterzuiveringsinstallaties terecht. Hier reinigen we het, zodat het weer de sloten, rivieren en kanalen in kan. In totaal beheren we zestien zuiveringsinstallaties die in ons gebied samen zo’n 220 miljoen liter afvalwater per dag verwerken.
Het afval dat overblijft nadat afvalwater is gereinigd, noemen we slib. Van oudsher wordt slib vernietigd in een verbrandingsoven. Op de zuiveringsinstallatie in Nieuwegein onderzoeken we hoe we biogas uit het slib kunnen opwekken door het te vergisten, voordat het naar de verbrandingsoven gaat. Met de productie van biogas zetten we een forse stap richting energieneutraliteit. In 2023 is een zogenaamd masterplan opgesteld. In 2024 kijken we hoe we de plannen realiseren.
Via urine en ontlasting komen medicijnresten in afvalwater terecht. Medicijnresten zijn niet goed voor de waterkwaliteit en -leven. Daarom is het belangrijk deze resten zoveel mogelijk uit het afvalwater te verwijderen. Dat is moeilijk, omdat de stoffen vrijwel zijn opgelost.
Op de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Houten lukt het ons al wel om medicijnresten uit het afvalwater te halen. Ongeveer 80% van de medicijnresten wordt daar verwijderd. In 2023 zijn we ook in Woerden gestart met de voorbereidingen om de zuiveringsinstallatie geschikt te maken voor het verwijderen van medicijnresten.
Van alle rioolwaterzuiveringsinstallaties die we beheren, is die van Zeist de laatste die nog niet voldoet aan de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). De norm voor onder meer stikstof wordt hier niet gehaald. Daarom bouwen we op dit terrein een volledig nieuwe installatie. Deze voldoet aan de KRW en aan nieuwe Europese regelgeving.
Verder proberen we hergebruik van de stoffen uit het afvalwater hier volgens de nieuwste technieken op te zetten. In 2023 startte het bouwteam, waarin we samen met aannemers en adviesbureaus aan het ontwerp voor de nieuwe zuivering werken.
Een ambitieus project waarin we optrekken met Gemeente Nieuwegein en Vitens: Circulair water City Nieuwegein. Midden in het centrum van Nieuwegein, moet op den duur voor ongeveer 2000 bewoners een deel van het afvalwater worden gezuiverd voor hergebruik. Water dat wegloopt via douche en gootsteen, vloeit dan naar een systeem onder de grond waar het samen met regenwater wordt verzameld. Na natuurlijke zuivering vloeit een deel terug naar de bewoners die hiermee hun toilet kunnen doorspoelen. Een ander deel wordt opgeslagen om later te gebruiken om groen in de buurt te besproeien.
In 2023 is een zogenaamde voorkeursvariant voor de uitvoering van dit project gekozen. In 2024 wordt deze variant voorgelegd aan ons bestuur.
De beschikbaarheid van voldoende schoon drinkwater staat onder druk. Samen met andere waterschappen en drinkwaterbedrijven zijn we een onderzoek gestart naar de mogelijkheden om drinkwater te maken van het gezuiverde water bij onze rioolwaterzuiveringsinstallaties. In De Ultieme Waterfabriek wordt het gezuiverde afvalwater niet naar sloten en rivieren afgevoerd, maar direct doorgepompt naar een fabriek die het verwerkt tot drinkwater.
Om verdroging van de zandgrond op de Utrechtse Heuvelrug tegen te gaan, onderzochten we met drinkwaterbedrijf Vitens de mogelijkheid om gereinigd water van een aantal rioolwaterzuiveringsinstallaties de zandgrond in te pompen. Daar kan Vitens weer water uithalen voor drinkwater. Vitens pompt al water op uit dat gebied, maar wanneer er niet voldoende regen valt, is er een kans dat er onvoldoende water overblijft voor andere gebruikers van het gebied, zoals de natuur of omliggende boerenbedrijven.