Wat doet het waterschap bij hoogwater op Neder-Rijn en Lek?

Wanneer is het hoogwater?

Vanaf waterstanden in de Rijn bij Lobith van 13 meter boven NAP spreekt het waterschap van 'hoogwater'. Dit is het punt waarop de laagst gelegen uiterwaarden overstromen. De crisisorganisatie van het waterschap wordt op dat moment actief en kan besluiten om de volgende maatregelen te nemen:

• We openen in de uiterwaarden schuiven in de zomerkaden. Hierdoor komen de uiterwaarden onder water te staan. Schade aan de zomerkaden, door water dat over de kade stroomt, wordt hiermee voorkomen. Door het vollopen van de uiterwaarden krijgt de rivier meer ruimte en stijgt het waterpeil minder snel. Uiterwaarden zijn bedoeld om te overstromen bij hoogwater.
• We verhogen het waterpeil in sluizen in de dijk. Daarvoor sluiten we sluisdeuren of schuiven. Dit doen we onder meer in de Oude Sluis en de Rijkshulpschutsluis in Vreeswijk (Nieuwegein) en de inlaat van de Kromme Rijn in Wijk bij Duurstede. Hoe hoger het water in de Rijn en Lek stijgt, hoe meer het water druk uitoefent op de dijk. Daardoor ontstaat de kans dat de bodem van de sluis opbarst door water dat onder de dijk doorstroomt. Met het verhogen van het waterpeil in de sluiskom zorgen we voor tegendruk tegen het stijgende rivierwater.
• Dijkinspectie: we houden de dijk extra in de gaten zodat we problemen of schade direct kunnen verhelpen. Er wordt bijvoorbeeld drijfhout verwijderd, om schade aan de dijk te voorkomen. Voor een intensieve inspectie te voet wordt de dijkbewakingsorganisatie ingezet. De dijkwachten zijn medewerkers van De Stichtse Rijnlanden, die normaliter op kantoor werken of werkzaam zijn als muskusrattenbestrijder of schouwmeester. Ook zijn we extra alert op graverij door bevers.
• Instellen van een parkeerverbod, een verbod voor vrachtverkeer of een verbod voor alle verkeer op de dijk. Het waterschap kan de gemeenten vragen om zo'n verbod in te stellen, als de toestand van de Lekdijk en het waterpeil van de Lek daarom vraagt.

Wat gebeurt er als de waterstand in de Lek nog hoger wordt?

Dan kunnen de maatregelen rond het hoog water regionaal gecoördineerd worden, onder leiding van een burgemeester of de voorzitter van de Veiligheidsregio. Dit gebeurt niet vaak en alleen in extreme situaties, zoals in 1995. De waterstand bij Lobith bedroeg toen 16.67 meter NAP.

Hoe hoog komt het water als de Lekdijk doorbreekt of overstroomt?

Dat is afhankelijk van de plek waar u woont. Op de website www.overstroomik.nl kunt u zien hoe hoog bij benadering het water komt. Met twee simulatiefilmpjes krijgt u bovendien een indruk wat er zou kunnen gebeuren wanneer de Lekdijk of de dijk langs de Neder-Rijn doorbreekt.

Wat gebeurt er als een overstroming dreigt?

Dan kan de burgemeester of de voorzitter van de Veiligheidsregio het besluit nemen om een gebied preventief te evacueren.

De overstromingskaart geeft meer informatie over wat u kunt doen bij een dreigende overstroming in de provincie Utrecht. Blijven of weggaan? En wat komt daar bij kijken?

Meer informatie over de samenwerking van waterschap met gemeenten, veiligheidsregio's en andere netwerkpartners is te vinden op de pagina crisisbeheersing.