Peilbesluiten

In een peilbesluit legt het waterschap de waterpeilen vast van een begrensd gebied, vaak één of meerdere polders. Het waterschap is wettelijk verplicht voor het oppervlaktewater een peilbesluit op te stellen. En het heeft de inspanningsverplichting om dit peil te handhaven.

Waterpeil en de gebiedseigenschappen

Naast de gebruiksfuncties heeft een gebeid veel meer eigenschappen. Denk daarbij aan bodemsoort, hoogte en (cultuur)historie. Ook deze aspecten worden meegenomen in de afweging van het waterpeil.

De bodem bepaalt voor een  groot deel of er behoefte is aan een hoog of laag waterpeil. Voor veenbodems is bijvoorbeeld een hoog waterpeil belangrijk om de bodemdaling te remmen.

Om het optimale waterpeil te bepalen, moet er ook gekeken worden naar de hoogte van het gebied. Als het waterpeil ten opzichte van het gebied te hoog wordt, ontstaat er een grotere kans op wateroverlast.

Vanuit de historie kan er meer of minder belang zijn voor een bepaald waterpeil. In stedelijk gebied kunnen er bijvoorbeeld problemen ontstaan met funderingen als het waterpeil wordt verlaagd.

Waterpeil en het gebruik

Bij het opstellen van een peilbesluit staan de gebruiksfuncties van een gebied centraal. Aan deze gebruiksfuncties hangen verschillende eisen (of belangen) voor de ideale hoogte van het waterpeil en peilbeheer. Denk aan bijvoorbeeld landbouw, natuur, recreatie en bebouwing. Voor de landbouw is vaak een laag waterpeil in de winter wenselijk, omdat de bodem stevig moet zijn voor machines en vee in het voorjaar. Natuur heeft vaak meer baat bij een hoog en natuurlijk fluctuerend waterpeil, zodat er meer water beschikbaar is en er vegetatiezones ontstaan.

De gebruiksfuncties zijn vastgelegd in het Provinciaal Waterplan. In de Beleidsnota Peilbeheer 2029 staat vastgesteld wat de optimale peilen zijn voor verschillende gebruiksfuncties. Zo is voor alle partijen duidelijk hoe we een peilbesluit nemen.

Jaarlijkse toetsing peilbesluiten

Rapportage_actualiteit_peilbesluiten_2023_peilbesluitenpagina

Wilt u iets kwijt over een peilbesluit of wilt u ons iets melden, geef dat door via de onderstaande link.

Meldingsformulier actualiteit peilbesluiten

Welke soorten peilbeheer kent het waterschap?

Naast de hoogte van het peil wordt in een peilbesluit ook het type peilbeheer vastgelegd. De meest voorkomende typen peilbeheer zijn:

Vast peil
Met een vast peil wordt een peilbeheer bedoeld dat gedurende het hele jaar hetzelfde is. Een vast peil wordt ingesteld op plaatsen waar het peil niet mag variëren. Het wordt daarom vaak in stedelijk gebied gehanteerd om schade aan bebouwing en infrastructuur te voorkomen.

Zomer- en winterpeil
Met een zomer- en winterpeil wordt een peilbeheer bedoeld dat gedurende het jaar twee vaste waterpeilen kent. Het waterpeil in de zomer is anders dan in de winter. In de winter valt er vaak meer neerslag dan in de zomer. Een lager waterpeil in de winter (winterpeil) zorgt dan voor een goede afwatering van het land en meer ruimte in de watergang. In de zomer is er vaak sprake van een grotere waterbehoefte dan in de winter. Een hoger waterpeil in de zomer (zomerpeil) zorgt dan voor meer water in de watergangen. Een zomer- en winterpeil wordt van oudsher gehanteerd in gebieden met landbouw als hoofdfunctie.

Flexibel peil
Met een flexibel peil mag het waterpeil natuurlijk fluctueren binnen een vastgelegde boven- en ondergrens. Wanneer de bovengrens wordt bereikt, het bovenpeil, wordt er water het gebied uitgelaten. Wanneer de ondergrens wordt bereikt, het onderpeil, wordt water aangevoerd. Dit type peilbeheer komt veel voor in natuurgebieden. Dit type peilbeheer stimuleert de groei van verschillende planten langs de waterkant en verbetert de waterkwaliteit.

Natuurlijk peil

Het waterschap kent ook natuurlijk peilbeheer. Hierbij worden geen grenzen vastgelegd en wordt er ook niet ingegrepen op de waterstand. Het waterpeil kan dan stijgen als er veel neerslag valt en daalt door verdamping. Dit type peilbeheer komt vaak alleen voor in natuurgebieden.

Hoe bepaalt HDSR of het peilbesluit voldoet?

Om te checken of een peilbesluit nog actueel is, wordt er een jaarlijkse toetsing uitgevoerd. In deze toetsing wordt rekening gehouden met alle eigenschappen van het gebied. Een peilbesluit is actueel als het vastgelegde waterpeil en peilbeheer gewenst, uitvoerbaar en voldoet aan het huidige beleid is. De gebieden die niet actueel zijn, worden op de planning gezet om te actualiseren. Zodra hiervoor een proces wordt opgestart, wordt dit op deze webpagina vermeld

Hoe word ik betrokken als er een nieuw peilbesluit wordt opgesteld?

Bij het opstellen van een nieuw peilbesluit worden belanghebbenden tijdens een gebiedsavond geïnformeerd. Dan kunt u ook uw wensen en klachten doorgeven. Directe belanghebbenden worden hiervan per brief op de hoogte gebracht. Daarnaast komt het in de plaatselijke krant en op de HDSR website en sociale media.

Op de website van HDSR is er ook een pagina waar informatie en nieuwsberichten over de voortgang van het nieuwe peilbesluit staan. Daar staan ook de contactgegevens van de betreffende projectleider waar u contact mee kan opnemen bij vragen.

Ik ben het niet eens met het recent genomen peilbesluit. Wat kan ik doen?

Het college van dijkgraaf en hoogheemraden stelt het ontwerp peilbesluit vast en legt het ter inzage voor een periode van zes weken. In deze termijn kunnen belanghebbenden hun inspraakreactie (zienswijze) indienen. Het waterschap is verplicht te reageren op een zienswijze.

Het algemeen bestuur van HDSR stelt vervolgens het peilbesluit vast. Hierbij houdt zij rekening met de ingekomen zienswijzen. Na een vaststelling heeft een belanghebbende nog de mogelijkheid om een beroep in te stellen bij de rechtbank in Utrecht. Dit moet binnen zes weken na de bekendmaking van de vaststelling plaatsvinden.

Waterpeilen en peilbesluiten op de kaart

peilbesluiten_kaart

Door op deze kaart van het gebied te klikken, wordt u doorgestuurd naar de kaart met de peilbesluiten en waterpeilen.

Kaart met waterpeilen en peilbesluiten