De Wit-kamervispassage

In de watergangen van het beheergebied van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden liggen stuwen, dammen en gemalen. Die hinderen de migratie van vissen. Daarom zijn er op verschillende plaatsen in het beheergebied zogenaamde De Wit-vispassages. Ook elders in het land zijn deze vispassages in gebruik.

Hoe werkt de vispassage?

De kamer-vispassage is een metalen constructie, ontworpen door Wim de Wit, bestaande uit meerdere 'kamers' die door tussenschotten en openingen met elkaar verbonden zijn. Deze openingen onder water zorgen voor een constante, milde stroming, waardoor vissen eenvoudig van de ene naar de andere kamer kunnen zwemmen. Door het zigzagpatroon van de openingen ontstaan er rustplaatsen, wat essentieel is voor vissen die stroomopwaarts willen zwemmen. De bodem van de vispassage is bedekt met stenen en loopt geleidelijk op, zodat niet alleen zwemmende vissen, maar ook kruipende waterdieren en bodemvissen, zoals de riviergrondel, de stuw kunnen passeren.

De vispassage vangt het peilverschil op in kleine trapjes van ongeveer 5 cm, waardoor vissen in staat zijn om het bovenstroomse peilvak te bereiken. Terwijl vissen stroomafwaarts de stuw in één keer kunnen passeren, maakt de kamer-vispassage het mogelijk om ook stroomopwaarts, stap voor stap, de hoogteverschillen te overbruggen. Zo wordt de doorgang voor een groot aantal waterdieren verbeterd, ook bij grote peilverschillen.

Dwarsdoorsnede van een 'Wim de Wit' vispassage

Voordelen vispassage voor het waterschap

• er is weinig water nodig
• het compacte ontwerp is geschikt voor smalle wateren in zowel stedelijk als landelijk gebied
• het ontwerp kan aan lokale omstandigheden worden aangepast
• de vispassage is relatief goedkoop in aanleg
• aanleg zorgt ervoor dat vissen deze kunstwerken kunnen passeren zonder dat dit problemen oplevert voor waterbeheer

Voordelen vispassage voor vis en natuur

• de openingen hebben ronde randen om beschadiging van de vis te voorkomen;
• er ontstaan rustplaatsen voor de vissen doordat de openingen verspringen;
• bodemkruipende vissen en andere bodemdieren profiteren mee door de hellende bodem die is bedekt met kiezel;
• de vispassage is geschikt voor zowel snelle als trage zwemmers.